Kamica nerkowa to choroba obejmująca układ moczowy. Występuje ona najczęściej u osób między 30, a 50 rokiem życia i jest związana z tworzeniem się w układzie moczowym złogów w postaci kamieni moczowych. Powstają one z pozostałości po nieprzefiltrowanych przez nerki szkodliwych lub trujących substancjach. Takie kamienie moczowe mogą blokować przewód moczowy, utrudniając prawidłowe wypróżnienie się i bolesny atak w formie kolki nerkowej.
Przyczyn kamicy nerkowej może być wiele. Może wynikać ona z dziedziczenia i wrodzonych wad układu moczowego, przyjmowania leków w postaci kortykosteroidów oraz chorób takich, jak dna moczanowa czy nadczynność przytarczyc. Często jednak wynika ona z zaniedbań związanych z małym spożyciem płynów (które powoduje zbyt duże zagęszczenie moczu i ułatwia tworzenie się kamieni moczowych), a także z przedawkowania witaminy D3 lub z niewłaściwej diety.
Objawy kamicy nerkowej i jej powikłania
Do objawów, które są bardzo charakterystyczne dla kamicy nerkowej, można zaliczyć częste parcie na pęcherz, pieczenie podczas oddawania moczu, uczucie nieopróżnienia pęcherza w całości, a u mężczyzn – bóle w czubku prącia. Jeśli posiadamy takie objawy kamicy nerkowej i nie udamy się w odpowiednim czasie do urologa, grozi nam niebezpieczne powikłanie w postaci kolki nerkowej.
Atak kolki nerkowej wynika z przemieszczenia się kamienia moczowego do moczowodu. Blokuje on i podrażnia taki moczowód, czemu towarzyszą silne bóle (silniejsze nawet od bóli porodowych) w rejonach nerek lub w dolnej części brzucha. Mogą temu towarzyszyć nudności i wymioty, a także dreszcze i gorączka wynikające z zakażenia nerek i związanej z tym infekcji. Podczas wypróżniania pęcherza moczowego i wydalania kamienia, mocz może mieć także czerwone zabarwienie ze względu na obecność w nim krwi.
Jeszcze groźniejsze powikłania przy kamicy nerkowej występują w sytuacji, w której kamień moczowy blokuje moczowody przez dłuższy czas. Może dojść w związku z tym m.in. do wodonercza i zakażenia dróg moczowych, co prowadzi nawet do uszkodzenia i niewydolności nerek.
Leczenie kamicy nerkowej
W przypadku braku objawów leczenie kamicy nerkowej nie jest konieczne. Warto jednak wówczas stawiać się na regularne kontrole u lekarza i stosować odpowiednią dietę. Należy pamiętać przede wszystkim o spożywaniu dużej ilości płynów (3-3,5 litra dziennie) oraz pozbyciu się z diety określonych składników.
Odpowiednia dieta jest zależna od odmiany kamicy moczowej. W przypadku kamicy moczanowej wywołanej przez osady powstałe z kwasu moczowego, należy z diety wykluczyć m.in. mięso i ryby, kakao, kawę, mocną herbatę orzechy i rośliny strączkowe. Rośliny strączkowe i ich nasiona nie są także wskazane przy kamicy fosforanowej, będącej najczęściej wynikiem spożywania produktów, które są bogate w fosforany. Oprócz tego przy tej odmianie kamicy zalecane jest unikanie wysokomineralizowanych napojów, a także ziemniaków, owoców, mleka i jaj. Przy kamicy szczawianowej związanej najczęściej z nadmiernym spożyciem szczawianów, zalecane jest unikanie w diecie czekolady, kakao, szczawiu, rabarbaru, szpinaku, cytryny, ostrych przypraw, mocnej kawy i herbaty oraz alkoholu. Natomiast osoby cierpiące na kamicę cystynową, będącą skutkiem upośledzenia wchłaniania cystyny, z diety powinny wykluczyć mięso i jego przetwory, zastępując je produktami roślinnymi oraz mlekiem i jego przetworami.
Jeśli wystąpią natomiast powikłania przy kamicy nerkowej w postaci kolki nerkowej, wskazane jest przyjęcie środków przeciwbólowych, a także leków rozkurczowych, które ułatwią udrożnienie ścian dróg moczowych i wydalenie kamienia. Warto przy tym spożywać dużą ilość wody (najlepiej 3-4 litry dziennie) do czasu wypłukania kamienia. Przy cięższych napadach kolki nerkowej i braku możliwości wyrzucenia z organizmu kamienia moczowego, należy udać się do urologa, który zleci badanie USG i na jego podstawie przepisze silniejsze leki przeciwbólowe i rozkurczowe lub skieruje pacjenta na interwencję chirurgiczną w postaci litotrypsji pozaustrojowej, nefrolitotrypsji przezskórnej lub ureterorenoskopii.
