Niewydolność nerek to bardzo groźne dla życia schorzenie polegające na utracie przez organizm umiejętności oczyszczania go z produktów ubocznych przemiany materii i toksyn, a także na przewodnieniu. W związku z tym, że nerki w niedostateczny sposób usuwają wodę i oczyszczają krew, zaburzone zostaje funkcjonowanie poszczególnych tkanek i organów.
Istnieje kilka odmian niewydolności nerek. Z ostrą niewydolnością nerek mamy do czynienia przy nagłym zaburzeniu ich pracy. Ma ona gwałtowny przebieg, ale jest odwracalna. Przewlekła niewydolność nerek to sytuacja, w której upośledzenie ich działania utrzymuje się dłużej niż 3 miesiące. Ta odmiana niewydolności nerek jest nieodwracalna, rozwija się długo i postępuje, prowadząc do utraty funkcji, jakie nerki pełnią w organizmie. Schyłkowa niewydolność nerek (zwana także mocznicą), to ostatni etap przewlekłej niewydolności nerek, w którym – aby móc utrzymać pacjenta przy życiu – konieczne są dializy i przeszczep nerki.
Przyczyny niewydolności nerek
Istnieje kilka przyczyn niewydolności nerek. Najczęściej jest ona spowodowana innymi schorzeniami, wśród których można wymienić nefropatię nadciśnieniową (wywołaną długotrwale utrzymującym się wysokim ciśnieniem tętniczym, które powoduje uszkodzenie kłębuszków nerkowych), miażdżycę czy nefropatię cukrzycową (wywołaną przez cukrzycę i skutkującą zwiększeniem przepływu krwi poprzez kłębuszki nerkowe prowadząc do ich uszkodzenia). Ze względu na swoją specyfikę, niewydolność nerek występuje zazwyczaj u osób dorosłych, ale istnieją także przypadki niewydolności nerek u dzieci w związku z występowaniem u nich wad układu moczowego.
Objawy niewydolności nerek
Istnieje wiele objawów, które mogą sugerować niewydolność nerek. Można je podzielić na kilka kategorii. Wśród objawów związanych z układem moczowym bardzo charakterystyczne jest częste oddawanie moczu lub bezmocz, a także bóle, które pojawiają się w rejonach nerek. Oprócz tego mogą występować również problemy z układem krążenia (w postaci nadciśnienia i zaburzeń w pracy serca), układem pokarmowym (nudności i wymioty, utrata apetytu i smaku, bóle brzucha), układem kostnym (skłonność do złamań, bóle stawów i kości) czy problemy skórne (w postaci obrzęków rąk i nóg, świądu i siniaków czy bladości). Temu wszystkiemu towarzyszy często ogólne osłabienie organizmu i utrata wagi.
Leczenie i dieta przy niewydolności nerek
Aby zastosować właściwe leczenie niewydolności nerek, należy najpierw określić na jaką jej odmianę cierpi osoba, u której występują charakterystyczne objawy. Można to sprawdzić za pomocą specjalistycznego wywiadu i badań, wśród których najważniejszym badaniem jest badanie wydolności nerek z wykorzystaniem współczynnika przesączania kłębuszkowego (GFR).
Leczenie niewydolności nerek obejmuje połączenie środków leczenia farmakologicznego i odpowiedniej diety. W tej drugiej kwestii podstawą jest ograniczenie spożywania białka (do 10-15%), przy zwiększeniu spożycia tłuszczy (35 do 40%, przy czym powinny być to głównie tłuszcze roślinne) i odpowiedniej ilości spożywanych węglowodanów (50-60% diety).
W przypadku przewlekłej niewydolności nerek stosuje się natomiast leczenie nerkozastępcze, polegające na dializie otrzewnowej lub na hemodializie, a w końcowym jej stadium – na przeszczepie nerki.
